Bizkaiak goi-teknologiako produktuen esportazioetan duen lidergoa sendotu du Euskadin
Bizkaiko Foru Aldundiaren eta Bilboko Ganberaren arteko ekimen bateratua den barrixen Kanpo Merkataritzari buruzko txostenaren arabera, Bizkaiak egiten ditu EAEko goi-mailako teknologiako produktuen esportazioen %53,3.
Cámarabilbao
Bizkaia Euskadiko lurralde liderra da berriz ere maila teknologiko handiko produktuen esportazioari dagokionez. 2024an, mota horretako esportazioek 582,97 milioi euroko balioa izan zuten, hau da, aurreko urtean baino %20 gehiago, eta Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) esparru horretan esportatutako guztiaren %54,9ren arduradun gisa sendotu du Lurraldea.
Oro har, Bizkaiko kanpo-merkataritzak portaera sendoa eta iraunkorra erakutsi du COVIDaren osteko susperralditik. Pandemiak 2020an nabarmen eragin bazuen ere, susperraldia azkarra izan zen, eta ordutik bilakaera sendoa mantendu da esportazioetan zein inportazioetan. 2023an eta 2024an pixka bat uzkurtu arren, datuek erakusten dute lehiakortasunera eta dibertsifikaziora bideratutako ekonomia bat dagoela.
Balio teknologiko handia, arreta sektore aeronautikoan eta espazialean jarrita
Maila teknologiko handiko produktuen esportazioei dagokienez, Bizkaiko esportazioetan oraindik ere pisu txikia duten arren (%5,4), etengabeko hazkundeak industria-sare oso berritzaile baten sendotzea islatzen du. Kopuru hori %84 hazi da 2018arekin alderatuta; orduan, produktu horien esportazioak 316 milioikoak ziren, eta guztizkoaren %3,2 baino ez ziren.
Bilakaera horrek erakusten du, batetik, pisu erlatibo handiagoa duela beste sektore tradizionalago batzuen aldakortasunaren ondorioz (adibidez, energiaren edo metalurgiaren sektorea), eta, bestetik, goi-teknologiako sektorearen hazkunde erreal eta iraunkorra. Bereziki, nabarmentzekoa da aeronautikaren eta espazioaren sektorearen dinamismoa: 2024an, kategoria horretan esportatutako guztizkoaren %66,1 kontzentratu zuen, berrikuntzaren eta nazioarteko proiekzioaren eragile gisa duen rola sendotuz.
Bizkaiko goi-teknologiako produktuen inportazioek ere joera positiboa erakusten dute termino absolutuetan, 2018tik %51,7ko hazkunde erreala izan baitute. Produktu horiek inportazio guztietan duten parte-hartzeak aldaketak izan ditu, 2018an %5,7koa izatetik 2024an %5,6koa izatera igaro baita; pisu erlatiboaren fluktuazioa, neurri batean, inportazio guztien aldakortasunari zor zaio, balio ertain-baxuko produktuen berreskurapena eta energia bezalako sektoreen aldakortasuna bezalako faktoreei lotuta egon baitira. Hala ere, balio absolutuan etengabe hazten ari denez, Bizkaiko ekonomian gero eta teknologia aurreratu gehiago integratzen ari direla azpimarratu behar da.
Aldaketak egitura teknologikoan
Gainerako maila teknologikoei dagokienez, maila ertain-handiko produktuek esportazioen barruan duten pisua handituz joan dira pixkanaka, industria-sektore aurreratuek eta balio erantsi handia dutenek bultzatuta. Bien bitartean, maila teknologiko ertain-txikiko produktuek, adierazgarrienak izaten jarraitzen badute ere (2024an, guztizkoaren %47,6), beheranzko joera erakusten dute 2018tik (%59,8 ziren orduan), eta horrek erakusten du produkzio-egitura aldatuz doala sektore sofistikatuagoetara, nahiz eta oraindik ibilbide luzea dagoen egiteko.
Inportazioei dagokienez, maila teknologiko ertain-txikiko produktuak ere nagusi dira, azken bi urteetan guztizkoaren %47 eta %49 bitartean. Aldiz, maila ertain-handiko produktuek zertxobait jaitsi dute parte-hartzea: 2018an %36,5 ziren, eta 2024an, berriz, %34,1. Horrek esan nahi du eskaria doitu egin dela edo tokiko ekoizpen-ahalmena handitu egin dela segmentu horietan.
Bilakaeran dauden nazioarteko merkataritza-harremanak
Azterketa geografikoak erakusten du Erresuma Batua eta Estatu Batuak Bizkaiko goi-teknologiako produktuen esportazioen helmuga dinamikoenak direla. Bereziki aipagarria da Erresuma Batuaren kasua, Brexitaren ostean horrelako produktuen Bizkaiko esportazioen hazkundearen buru baita. Ameriketako Estatu Batuek, berriz, hazkunde apalagoa dute, baina iraunkorra.
Frantzia, Alemania eta Italia Europako herrialdeek esportazio-helmuga garrantzitsuak izaten jarraitzen dute, nahiz eta hazkunde neurritsuagoa izan. Aldiz, Txinara eta Hong Kongera egindako esportazioak jaitsi egin dira, eta horrek iradokitzen du merkatu egonkorragoetara edo merkataritza-kidetasun handiagoa dutenetara birbideratzea estrategia.
Produktu teknologiko aurreratuen inportazioei dagokienez, AEB eta Erresuma Batua dira oraindik ere horrelako produktuen hornitzaile nagusiak, harreman komertzial sendoagoen isla. Txinak parte-hartze txikiagoa izatea faktore geopolitikoen ondorio izan daiteke, edo tokiko enpresen lehentasun teknologikoak aldatu izanaren ondorio.
Indarra balantza teknologikoan
Goi-teknologiako produktuen balantze komertziala oso positiboa izan da Bizkaian 2024an; besteak beste, Erresuma Batua, Estatu Batuak, Portugal eta Hong Kong bezalako herrialdeekin soberakinak nabarmendu dira. Esportatzeko indar hori industria-sektore aurreratuek gero eta pisu handiagoa izatearen eta Bizkaia teknologian lurralde lehiakor gisa kokatzearen isla da.
Hala eta guztiz ere, komeni da kontuan hartzea Estatu Batuak bazkide komertzial garrantzitsua direla Bizkaiarentzat, goi-teknologiako produktuen trukeari dagokionez. Testuinguru horretan, kezka berezia sortzen du herrialde hori ezartzen ari den neurri protekzionisten balizko eraginak. ELGAren kalkuluen arabera, munduko ondasunen eta zerbitzuen merkataritzaren %8,2ri ere eragin diezaiokete merkataritza-oztopo berriek, eta manufaktura-sektorea da, batez ere bere indarrez dabilen industria eta makineria-industria, tentsio horien eraginpean gehien dagoenetako bat. Beraz, gomendagarria litzateke hartuko dituen neurriak gertutik jarraitzea EE.UU. horrela, estrategikotzat jotzen diren merkatuak babesten lagunduko duten ekintzak prestatu ahal izango dira, dibertsifikazio geografikoa alde batera utzi gabe.
EAE mailan, goi-teknologiako esportazioek goranzko ibilbidea izan dute, eta 2024an maximo berri bat lortu dute, Bizkaia hazkundearen buruan dela. Euskal inportazioak ere modu iraunkorrean hazi dira: 2018an 723,5 milioi euro izatetik 2024an 1.074,8 milioi izatera igaro dira, pandemiaren aurreko mailak nabarmen gaindituz.
Laburbilduz, Bizkaiak kanpo-merkataritzan hazkundea mantentzea lortu duen arren eta maila teknologiko handiko sektoreetan nabarmendu den arren, inportazioen kudeaketan erronkei aurre egiten jarraitzen du, bereziki epe luzera jasangarritasunerako lehiakortasuna eta autosufizientzia funtsezkoak diren sektoreetan.
Informazio gehiago:
- barrixeren “Bizkaiko Kanpo Merkataritza, produktuen maila teknologikoaren arabera” txostena kontsultatu
